قلعه يا دژ شميران درکنار درياچه سپيدرود و بالاي تپهاي مرتفع و سنگي که رود قزل اوزن از جنوب آن ميگذرد قرار دارد.اين قلعه، از قلعههاي پر اهميت و معتبر ايران است و در بين اهالي منطقه به نام هاي شيمران و سميران معروف است، ولي در متون تاريخي به نام هاي سميران، شميران، سميرم، شمع ايران، کنگريان، سميويروم و سالاريه نام برده شده است.پيشينه اين قلعه را به دوران قبل از اسلام نسبت ميدهند و در طول سالهاي سده چهارم هجري تختگاه کنگريان- آل مسافر- بوده است.طرح کلي بناي قلعه به شکل مستطيل و ارتفاع برجها و ديوار نزديک به 15 متر است که تمامي آن را با کمک سنگهاي لاشه و ملاط گچ به ضخامت 8 پا ساختهاند و در فاصلههاي 1 متري کلافي چوبي در دل ديوار به کار برده اند که علاوه بر استحکام و همبستگي اجزا، نظمي منطقي به بنا بخشيده و از دور به صورت يک رج سنگ خودنمايي ميکند.در ديوار شمالي قلعه 2 برج وجود دارد که در قسمت بالا داراي پنجرههاي بلند مستطيلي شکل با قوس نيزهدار هستند که بيشتر براي نگهباني پايين قلعه از آنها استفاده ميشده است.طرز ساختمان ديواره غربي قلعه با جانب شرقي تفاوت دارد و به جاي برجهاي مدور، ديواري صاف ساختهاند که نماي خارجي ساختمانهاي اين بخش قلعه به شمار ميرود و به تمامي از ملاط گچ پوشش يافته و به خوبي حفظ شده است.قسمت جنوبي دژ نيز ديواري صاف دارد که به خاطر رود قزل اوزن از امنيت بيشتري برخوردار بوده و نيازي به استحکامات دفاعي بيشتر احساس نميشده است.دژ شميران نزديک به دو قرن جزو قلعه هاي اسماعيليان بوده و پس از هجوم هلاکو تا پايان دوره صفوي نيز در کشمکشهاي سياسي اهميتي بسزا داشته است.نام شميران بارها در متون آمده است. شميران مرکز طارم بود و قلعه درکنارشهر قرار داشت. ديواري گرد شهر و قناتي در ميان قلعه تا کنار رودخانه وجود داشت که از آن جا آب برمي داشتند.اين قلعه در نزديکي روستاي بهرام آباد از توابع طارم قرار دارد. براي رفتن به سوي قلعه مي بايد از روي سد سفيد رود عبور کرد.طول جاده ماشين رو از سد تا بهرام آباد 18 کيلومتر است و بعد مي بايد مسافتي در حدود 3 کيلومتر را به سمت جنوب با پاي پياده طي کرد تا به قلعه رسيد. |